گلاب گیری کاشان، گردشی صورتی در شهر گلاب

با شروع دلبری غنچه‌های گل محمدی و فرا رسیدن زمان گلاب گیری کاشان، پای هزاران گردشگر عاشق به این شهر باز می‌شود.

سفر به کاشان یعنی سفر به شهری که نامش با عطر گلاب، خانه‌های پرابهت تاریخی و قالی هزار رنگ و دلفریب گره خورده است.

مراسم خوش رنگ و بوی گلاب گیری هر ساله از اوایل اردیبهشت تا اواسط خرداد در شهرهای قمصر و نیاسر کاشان برگزار می‌شود.

هر سال همین موقع حال و هوای کاشان بهشتی می‌شود و عطر باغ‌های گل محمدی سراسر شهر را فرا می‌گیرد و مزرعه صورتی گل محمدی منظره‌ای شگفت‌انگیز خلق می‌کند.

مرد و زن و پیر و جوان به جمع‌آوری گل‌های محمدی مشغول می‌شوند و با صبر و حوصله مراحل گلاب گیری را برای گردشگران توضیح می‌دهند و آن‌ها هم با اشتیاق در مراسم گلابگیری همکاری می‌کنند و یک خاطره خاص از سفرشان می‌سازند.

کاشان شهری است که هرچه بیشتر در آن بگردید و در عمق آن کنکاش کنید، دریچه‌های بیشتری از هنر و زیبایی و تاریخ به رویتان گشوده می‌شود.

به همین‌خاطر پیشنهاد می‌کنیم که زمان بیشتری را به سفر خود اختصاص دهید و با اجاره سوئیت و اقامتگاه بومگردی در کاشان و اقامت در کاشان حس لذت بخش گشت و گذار در کوچه پس کوچه‌های قدیمی این شهر را تجربه کنید.

در ادامه این نوشتار با مراسم دوست داشتنی گلابگیری کاشان بیشتر آشنا خواهیم شد.

تاریخچه گلاب گیری کاشان

اگر بخواهیم سراغ قدمت گلابگیری به شیوه سنتی در کاشان را بگیریم، به بیش از ۱۰۰۰ سال پیش می‌رسیم.

در گذشته مراسم گلاب گیری در کاشان آیین و آداب خاصی داشته که با گذشت زمان برخی از آنها کمرنگ شده است. یکی از این آداب، نواختن ساز و دهل حین چیدن گل‌هاست.

 امروزه گرچه برگزاری مراسم گلاب گیری کاشان با شادی و پایکوبی همراه است؛ اما بسیاری از سنت‌های قدیمی رنگ باخته‌اند.

درباره جاهای دیدنی کاشان در مجله جاجیگا بخوانید.

زمان گلابگیری کاشان ۱۴۰۲

بهترین زمان برای سفر به کاشان و شرکت در مراسم خوش آب و رنگ گلاب گیری این شهر اردیبهشت ماه است.

از نیمه‌های اردیبهشت گل‌های محمدی مرغوب و معطر در مزارع کاشان شکوفا می‌شوند و با عطر خود شما را سرمست خواهند کرد.

گلاب گیری کاشان از اردیبهشت آغاز و تا اواخر خرداد ادامه دارد.

گلاب گیری در قمصر کاشان

قمصر را باید یکی از معروف‌ترین شهرهای کاشان برای برگزاری مراسم گلاب گیری دانست.

با رسیدن اردیبهشت مزارع اطراف قمصر غرق در گل محمدی می‌شود و عطر گل و گلاب تمام شهر را پر می‌کند.

در زمان جشنوراه گلابگیری قمصر،  در همه‌ی کارگاهای گلاب گیری به روی شما باز است و اهالی خونگرم قمصر با رویی باز پذیرای شما هستند.

شهر قمصر در ۴۰ کیلومتری جنوب کاشان قرار دارد.

درباره سفر به ابیانه، روستایی با خانه‌های خشتی و خاص و سرخ رنگ در مجله جاجیگا بخوانید.

گلاب گیری در  نیاسر کاشان

نیاسر کاشان یکی دیگر از جاهایی است که هر سال اردیبهشت میزبان مراسم گلابگیری است.

علاوه بر نیاسر و قمصر از دیگرمناطق کاشان که هر ساله در آن‌ها مراسم گلابگیری برپا می‌شود، باید به ون، سار، وادقان، خاوه، مشهد اردهال، قالهر، مرق، ویدوج، آذران، کامو اشاره کرد.

مراسم گلاب گیری کاشان

در آغاز مراسم سنتی گلابگیری بعد از چیدن گل‌های محمدی خوش رنگ و بو، آن‌ها را درون دیگ‌های بزرگ مسی می‌ریزند.

بعد از جوشاندن گل‌های محمدی، بخار حاصل از آن‌ها از طریق لوله‌های متصل به دیگ به محفظه‌ای که درون آب سرد قرار دارد، می‌رسد و گلاب خوش عطر کاشان تولید می‌شود.

فرآیند تقطیر با روش سنتی در هر بار حدود ۵ تا ۷ ساعت طول می‌کشد.

اگر فرایند تقطیر دوباره تکرار شود، این بار گلاب دو آتشه به دست می‌آید و از تقطیر گلاب دو آتشه، گلاب ناب کاشان تهیه می‌شود که بسیار غلیظ است و عطر بی‌نظیری دارد.

البته امروزه در کنار مراسم سنتی و جشنواره‌های گلاب گیری کاشان که با شادی و پایکوبی همراه است، کارخانه‌هایی هم ایجاد شده‌اند که به صورت صنعتی به تولید گلاب مشغولند.

در سفر به اصفهان و گردش در این شهر تاریخی با مجله جاجیگا همراه شوید.

انواع گلاب کاشان

گلاب کاشان انواع متفاوتی دارد و هرچه نسبت گل محمدی بیشتر باشد، کیفیت گلاب تهیه شده بالاتر خواهد بود.

گلاب سنگین

گلاب سنگین را باید به عنوان گلاب ممتاز و درجه یک شناخت که به دلیل غلظت بالا بهترین گلاب برای مصارف خانگی است.

برای تهیه گلاب سنگین تقریبا ۸۰ لیتر آب داخل دیگ مسی می‌ریزند و بعد از جوش‌آمدن آن ۳۰ تا ۳۵ کیلوگرم گل سرخ به آن اضافه می‌کنند. با این روش ۴۰ لیتر گلاب سنگین به دست می‌آید.

گلاب سبک

گلاب سبک به نسبت گلاب سنگین غلظت و عطر و بوی کمتری دارد و برای مصرف خانگی مناسب است.

برای تهیه گلاب سبک هم تقریبا ۸۰ لیتر آب داخل دیگ مسی می‌ریزند، اما بعد از جوش‌آمدن آن ۱۰ تا ۲۰ کیلوگرم گل سرخ به آن اضافه می‌کنند.

گلاب دو‌ آتیشه

اگر در تهیه پلاب به جاب آب از گلاب استفاده شود یعنی از تقطیر دوباره گلاب، گلاب دوآتیشه تهیه می‌شود که غلطت زیادی و طعمی تلخ و گس دارد که ممکن است مورد پسند همه نباشد.

گلاب سه‌ آتیشه

از جوشاندن و تقطیر دوباره گلاب دو آتیشه، گلاب سه آتیشه تهیه می‌شود که اکثرا در مقدار کمتر تولید می‌شود و کاربردهای خاص‌تری دارد.

گلاب پس‌ آب

درصورتی‌که بعد از تقطیر و گلاب گیری دوباره روی تفاله‌های گل محمدی باقی‌مانده در دیگ، آب ریخته شود و عمل تقطیر مجددا روی تفاله‌های گل انجام شود، گلابی رقیق به نام گلاب پس آب تولید می‌شود که مسلما کیفیت و عطر کمتری نسبت به سایر گلاب‌های تولید شده دارد.

بهترین راه برای شناسایی گلاب خالص

برای شناسایی گلاب خالص و اصل، بهترین راه این است که آن را بچشید؛ اگر طعم گس و تلخ داشته باشد گلاب خالص است.

البته باید بی‌رنگ و شفاف هم باشد. هر چقدر میزان گل محمدی بیشتر باشد گلاب کیفیت بهتری دارد و مرغوب‌تر است.

اگر قصد دارید گلاب را به مدت طولانی‌تر نگهدارید بهتر است از به جای ظرف‌های پلاستیکی یا فلزی، از طرف‌های شیشه‌ای استفاده کنید.

برای آشنایی با غذاهای محلی کاشان این مطلب را در مجله جاجیگا بخوانید.

سخن آخر

کاشان شهری که عطر گل‌های محمدی هوایش را معطر کرده و هر بهار هزاران گردشگر به تماشای مراسم گلابگیر کاشان رهسپار می‌شوند تا از این مراسم خوش رنگ و عطر لذت ببرند.