درشکه‌ سواری در دل تاریخ و نقش جهان

نقش جهان، میدانی معروف و زیبا در دل اصفهان و وعده‌گاه مسافران این شهر است.

در شهر شلوغ اصفهان، وقتی وارد میدان نقش جهان می‌شوید، زمان متوقف و نسیم خنک فواره‌های میدان صورت‌تان را نوازش می‌کند.

درشکه‌ها از دالان تاریخ عبورتان می‌دهند و از دوران پادشاهی صفویه و شاه عباس سر در می‌آورید.

نقش جهان، میدانی مستطیل شکل با حوضی سبز رنگ در میانش است.

مسجد عباسی، مسجد شیخ لطف الله، عمارت عالی قاپو و سردر قیصریه عمارت‌های تاریخی قرار گرفته در اضلاع این مستطیل تاریخی هستند.

دو سمت این میدان حجره‌های قدیمی و سنتی کنار هم چیده شده و ظاهر قدیمی خود را حفظ کرده‌اند.

هنرمندان اصفهانی در این غرفه‌ها درحال قلم‌زنی، میناکاری و ساخت صنایع دستی هستند و تصویری از اصالت و قدمت هنروران اصفهانی را به تماشا می‌گذارند.

پژواک صدای چکش مسگرها در فضای نقش جهان، آوایی آهنگین از صبر، حوصله و دقت هنرمندان اصفهانی در گذر تاریخ را روایت می‌کند.

در مسیر سفر به اصفهان و گردش در میدان نقش جهان برای پیدا کردن اقامتگاه راحت و مناسب برای شب مانی، اصفهان را در سایت جاجیگا جست وجو و از دیدن ویترین متنوعی از اقامتگاه در این شهر ذوق‌زده شوید. با رزرو ویلا و سوئیت در اصفهان اقامتی دلچسب را ثبت خاطره کنید.

نقش جهان کجاست؟

نقش جهان، میدانی در شمال شهر اصفهان است که در دوران پهلوی به آن میدان شاه گفته می شد  و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، میدان امام اصفهان نامگذاری شد.

پیش از دوره صفویه، در این میدان یک باغ زیبا به نام نقش جهان وجود داشته و به همین دلیلبه میدان نقش جهان معروف است.

پیرامون این میدان را ۲۰۰ حجره دو طبقه و بناهای تاریخی در برگرفته.

این حجره‌ها علاوه براین که مرکزی مهم در اصفهان هستند، جلوه زیبایی هم دارند.

از این حجره‌ها می توان سوغات اصفهان که شامل گز و پولکی، ظروف مسی، فرش و … خریداری کرد.

مسیر رسیدن به نقش جهان

برای رسیدن به نقش جهان ابتدا باید به اصفهان برسید.

میدان نقش جهان از غرب به خیابان سپه و از شرق به خیابان حافظ  اصفهان راه دارد و از هر دو این خیابان‌ها می توان به میدان نقش جهان رسید.

در ورودی خیابان سپه پارکینگ‌هایی هست که می توانید در این قسمت خودروی خود را پارک کنید.

بناهای تاریخی میدان نقش جهان

نقش جهان، میدانی بزرگ با آثار دیدنی زیادی هست که حسابی وقت گردشگران اصفهان را پر می‌کند.

آثار تاریخی این میدان همچنان زیبا و تماشایی هستند.

قیصریه

سر در زیبای قیصریه که به سمت بازار سنتی و مشهور اصفهان باز می‌شود، ورودی متناسبی برای قدم زدن در دالان‌هایی با سقف‌های گنبدی و آذین شده با کاشی‌کاری و مقرنس‌کاری است.

این بازار که برای گردشگران به خصوص توریست‌های خارجی بسیار جذاب و تماشایی است، محل فروش صنایع دستی اصفهان و مغازه‌هایی لبریز از وسایل قدیمی و آنتیک است؛ از چراغ‌ زنبوری و لاله‌های رنگی تا زلم زیمبوهای قدیمی را می‌توان در این کهنه فروشی‌ها پیدا کرد.

درباره بازارهای سنتی شهرهای مختلف ایران در مجله جاجیگا بخوانید.

مسجد عباسی

مسجد عباسی اصفهان در ضلع جنوبی نقش جهان به رنگ آبی فیروزه‌ای می‌درخشد و چشم هر بیننده‌ای را به سمت خودش خیره می‌کند.

این مسجد که به مسجد امام هم معروف است، یک نمونه مثال زدنی از توجه حکومت شیعه صفوی به جایگاه مسجد و به کارگیری انواع و اقسام هنرهای معماری ایرانی اسلامی مثل مقرنس‌کاری و کاشی‌کاری در ساخت آن است.

مسجد عباسی یک گنبد اصلی، ۴ مناره و ۲ شبستان در شرق و غرب دارد و از اطراف با ۴ ایوان و حیاط در بر گرفته شده است.

در ساخت این مسجد  ۱۸میلیون قطعه آجر و ۴۷۵ هزار کاشی استفاده شده و بخش پایینی دیوارها با قطعات بزرگ و یکپارچه سنگ مرمر تراش‌خورده پوشیده شده است.

محراب این مسجد، مرمرین و یکی از زیباترین محراب‌های مساجد است.

منبر مسجد جامع با چهارده پله که واعظ بر پله چهاردهم آن می‌نشیند، از یک سنگ سماق پیوسته تراشیده شده است.

این مسجد تماشایی دارای هفت «سنگاب» از سنگ‌های یشم، مرمر و آهک است؛ هفت سنگاب در بخش ورودی، چهلستون غربی، چهلستون شرقی، گنبد غربی، گنبد شرقی، دالان مشرف به حیاط و سنگاب انتهای مدخل اصلی قرار دارند.

سنگاب، ظرف سنگی بزرگ و پرآبی در مسجد است که  برای وضو گرفتن یا نوشیدن آب استفاده می‌شده است.

درباره مناطق دیدنی اصفهان در مجله جاجیگا بخوانید.

مسجد شیخ لطف الله

مسجد شیخ لطف الله که به دستور شاه عباس صفوی بنا شده به مسجد اختصاصی شاه عباس و خانواده سلطنتی معروف است و در مدت هجده سال ساخته شده.

گفته می‌شود که شاه عباس از زمان افتتاح مسجد در سال ۹۹۸ شمسی تا آخر عمر خود هر روز در این مسجد راز و نیاز و نیایش می‌کرده است.

چرخش ۴۵ درجه در مسجد

یکی از ترفندهای مهندسی معماری به کار گرفته شده در این بنا این است که میدان نقش جهان در جهت قبله قرار ندارد؛ به همین دلیل برای اینکه مسجد در جهت قبله قرار داشته باشد، معماران در ساخت مسجد از چرخشی ۴۵ درجه‌ای استفاده کرده‌اند.

این چرخش با چنان ظرافتی اجرا شده که در ظاهر هیچ‌گونه کجی و زاویه‌ای در نمای بیرونی آن دیده نمی‌شود.

نکته دیگر که مسجد را خاص می‌کند، این است که این مسجد مناره ندارد.

یکی از ترفندهای معماری شگفت‌انگیز مسجد شیخ لطف الله، استفاده از نور در آن است.

مسجد شیخ لطف الله صبح ها نخودی رنگ، ظهرها صورتی و غروب به رنگ خاکستری در می‌آید.

شانزده پنجره مشبک گراگرد این بنا برای تامین روشنایی مسجد وجود دارد که در تمام روز قسمتی از تابش خورشید را وارد شبستان می کند و هر بار نور را روی قسمت‌های مختلف آیه‌های نوشته شده منعکس می‌کند.

درباره سفر به پاییز در اصفهان در مجله جاجیگا بخوانید.

عمارت عالی قاپو

عمارت عالی قاپو اصفهان در میدان نقش جهان و روبه‌روی مسجد شیخ لطف الله ورودی کاخی بزرگ و مجلل در زمان حکومت صفویه است که به دستور شاه عباس به عنوان نمونه مجلل‌تری از کاخ عالی قاپوی قزوین ساخته شده است.

در واقع شاه عباس بعد از انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت، قصد داشته که با ساخت قصری مجلل، عظمت دولت خود و اقتدارش را نشان دهد.

کاخ عالی قاپو را به عنوان بلندترین کاخ عهد صفوی می‌شناسند که با پلکانی باریک از طبقه همکف به طبقات بالاتر می‌رسد.

بالا رفتن از این پله‌ها به‌دلیل ارتفاع بلند آن‌ها کمی سخت است؛ اما در پایان به ایوانی زیبا با ستون‌های چوبی می‌رسید که منظره زیبا و تمام نمایی از میدان نقش‌جهان را پیش رو قرار می‌دهد.

شاه عباس در این ایوان به تماشای مسابقات چوگان که در محوطه نقش‌جهان برگزار می‌شده می‌نشسته است.

عمارت عالی‌قاپو ساختمانی ۶ طبقه با حدود ۴۸ متر ارتفاع است. در این ساختمان طبقات مختلف به‌ وسیله سه راه‌پله به یکدیگر وصل می‌شوند.

ورودی این عمارت در زمان شاه عباس اول بسیار مورد احترام بوده و هرکسی نمی‌توانسته از این ورودی عبور کند.

عده‌ای معتقدند هنگامی که شاه عباس کبیر درب نقره را برای بارگاه حضرت امیرالمومنین علیه السلام به نجف برد و نصب کرد، دری را که پیش از آن در آن جا نصب شده بود برای تبرک به اصفهان آورد و در عالی‌قاپو نصب کرد.

به همین دلیل در ورودی عالی‌قاپو را منسوب به بارگاه امام علی (ع) دانسته مورد احترام بوده است.

سخن پایانی

میدان نقش جهان یکی از مهم ترین آثار تاریخی شهر زیبای اصفهان است.

این میدان زیبا با آثار تاریخی متعدد و بازار و فضای قدمی‌زنی پاتوق محبوب توریست‌های اصفهان است.

در این نوشته سراغ نقش جهان اصفهان رفتیم.