نطنز، باغ شهری در امتداد کوه کرکس

نطنز یکی از شهرهای قدیمی و تاریخی با طبیعت سرسبز در دل کویر مرکزی ایران است.

این شهر که با وجود داشتن باغ‌ها به باغ شهر نطنز مشهور شده، مسیری دلنشین برای طبیعتگردی و گشت و گذار در دل تاریخ و سفر به اصفهان است.

نطنز یک تکه سرسبزی است که در دل زردی بیابان مرکزی ایران می‌درخشد.

این شهر با بیش ۱۰۰ جاذبه تاریخی و طبیعی یکی از شهرهای گردشگری مرکز ایران است

در این نوشته در مسیر سفر به نطنز با مجله جاجیگا همراه باشید.

در مسیر سفر به کویرهای ایران با مجله جاجیگا همراه باشید.

نطنز کجاست؟

نظنز در شمال استان اصفهان، در مسیر کاشان به اصفهان و در دامنه رشته‌کوه کرکس قرار دارد.

این شهر در مجاورت کویر مرکزی ایران قرار گرفته و  دارای سه نوع آب و هوای سردسیری، کویری و معتدل است.

نطنز یکی از باغ شهرهای ایران است و مردمش به مشاغل کشاورزی، باغ‌داری، پرورش گُل و ابریشم‌ کِشی مشغولند و محصول گلابی نطنز معروف است.

درباره باغ‌های یزد در مجله جاجیگا بخوانید.

راه‌های دسترسی به نطنز

برای رسیدن به نطنز ابتدا خود را به اصفهان برسانید.

از مسیر کنار گذر اشرفی اصفهانی وارد بزرگراه خلیج فارس شده این مسیر را ادامه دهید، وارد آزاد راه امیرکبیر می‌شود تا به به دو راهی جاده امیریه برسید در آن‌جا باید وارد مسیر امیریه شوید که شما را به نظنز می‌رساند.

بهترین فصل سفر به نطنز

نطنز آب‌وهوای معتدل کوهستانی دارد و روستاهای نزدیک به رشته کوه کرکس تابستان خنک و معتدل و زمستان‌های خیلی سردی دارند.  

مرکز شهرستان نطنز آب‌وهوای معتدل کوهپایه‌ای و زمستان‌ سرد و بدون برف و باران و تابستان‌های گرم و طولانی دارد.

با این اوصاف بهار و پاییز زمان مناسب برای سفر به خود نطنز است.

اقامت در نطنز

مسافران نطنز بعد از گردش در میان منظره‌های طبیعی و آثار تاریخی این شهر برای پیدا کردن جای ماندن امکان رزو آنلاین اقامتگاه را دارند.

با ورود به سایت جاجیگا و جست‌وجوی نطنز اقامتگاه‌های این شهر را یافته و با اجاره ویلا و سوئیت در نطنز تجربه اقامتی امن و راحت و بی دردسر را در این شهر خواهند چشید.

دیدنی‌های نطنز

در سفر به نظنز هم منظره طبیعی می‌بینید و هم آثار تاریخی و کهنسال .

در ادامه به معرفی معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی و تاریخی نطنز می‌پردازیم.

روستای خفر

روستای خفر که به خاطر زمستان‌های پوشیده از برف و سرد به جهنم سفید معروف است در ارتفاعات کوهستان زیبای زاگرس و نزدیکی دنا، تابستان و بهار هرسال منظره‌ای زیبا و تماشایی از طبیعت کوهستانی سرسبز را به تماش می‌گذارد.

این منطقه که در جنوب اصفهان و مرز بین اصفهان و کهگیلویه و بویر احمد قرار دارد، منطقه‌ای ییلاقی، پر دار و درخت و جذاب برای طبیعت‌گردان است.

وجود مناظر طبیعی مثل آبشار و غار از دیگر جاذبه‌های این روستایی ییلاقی است. همه این اوصاف اما تا پایان فصل تابستان جذاب و تماشایی است.

با رسیدن فصل زمستان، برف و سرمای سخت چنان این منطقه را در برمی‌گیرد که جهنمی سفید برپا می‌شود.

به همین دلیل است که این منطقه به جهنم سفید مشهور شده است و کسی برای سفر در فصل سرما به این منطقه توصیه نمی‌شود.

روستای خفر به‌دلیل جاذبه‌های طبیعی مثل «آبشار خفر»، «غار یخی»، «تنگه دنا آسا»، «غار کیخسرو» و چشمه‌ها و رودخانه‌های جاری از کوه دنا از جذاب‌ترین مسیرهای ییلاقی و طبیعتگردی اصفهان است.

روستای خفر یا روستای جهنم سفید در هفت کیلومتری شمال شرقی نطنز واقع شده است.

روستای طامه

روستای طامه در یک دره کوهستانی قرار دارد که در پاییز و زمستان با مه و ابر پوشیده می‌شود.

این روستا در ۷ کیلومتری جنوب غربی شهر نطنز و در دامنه شرقی کوه کرکس قرار گرفته و طبیعت بکر و زیبای روستا چشمه و آبشار و طبیعت کوهستانی گردشگران را به این منطقه جذب می‌کند.

سمت غرب روستای طامه دو دره هست؛ دره اول دره پاپول است که در امتداد کوچه باغ‌های کاهگلی طامه، تا پای آبشار می‌رسد. دره دوم، دره پاکداراست که مسیر زیبای صعود به قله کرکس با همراهی دشت گیاهان معطر دارویی مثل  کتیرا، آویشن، آزرونه، سبزی‌های کوهی است.

چندین آبشار زیبا، چشمه دلاوون، چشمه لاگله، چشمه خواجه فاضل، امامزاده سیدفاضل طامه، خانه های سنتی با پوشش چوب و خار و پشت بام‌های کاه گلی، از دیدنی‌های روستای تاریخی طامه هستند.

روستای طامه در اصفهان، بین راه اصفهان و کاشان، در ۷ کیلومتری جنوب غربی شهر نطنز قرار دارد.

دریاچه طرقرود

دریاچه طرقرود در دامنه‌ سرسبز کوه کرکس در کنار  قلعه بخشتی استانی طرقرود که از دوران پادشاهی  اشکانیان به جا مانده قرار دارد.

آب این دریاچه از چشمه‌های زلال کوهستان تامین می‌شود و در دامنه‌های سرسبز و و درختان پر شاخ و برگ فضای شاداب و جذابی برای گردشگران اصفهان و طبیعتگردها است.

درخت چنار هزار و ۴۰۰ ساله از دیگر دیدنی‌های اطراف دریاچه طرقرود است.

دریاچه طرقرود در شهرستان نطنز، جاده مزده، منطقه طرقرود قرار دارد.

درباره بهترین و زیباترین دریاچه های ایران در مجله جاجیگا بخوانید.

روستای ابیانه

ابیانه روستایی خوش آب و هوا و تاریخی با معماری خاص و چشم اندازی زیبا از معماری پلکانی خانه‌های سرخرنگ یکی از مسیرهای جذاب گردشگردی نظنز است.

لباس‌های محلی رنگارنگ و گل گلی مردمان این روستا یکی  زیباترین لباس‌های سنتی ایرانی  و از جادبه های گردشگری ابیانه است. چون اهالی این روستا همچنان به پوشیدن لباس سنتی خود پایبند هستند و با لباس‌های خوش آب و رنگشان به این روستا روح می‌بخشند.

خانه‌های این روستا روی دامنه‌ پر شیب رودخانه درست مانند شهر ماسوله به صورت پلکانی ساخته شده‌اند.

اتاق این خانه‌ها دارای پنجره چوبی و ارسی هستند و قدم زدن در کوچه پس کوچه‌های ابیانه و تنفس بوی خاک صفای دیگری دارد.

از جذابیت‌های این روستا می‌توان به ظاهر سرخ رنگ خانه‌ها که با خاک سرخ پوشانده شده‌اند اشاره کرد. جالب است بدانید که خاک سرخ هر چه بیشتر باران بخورد مستحکم‌تر می‌شود.

ابیانه در ۲۲ کیلومتری جاده نطنز قرار دارد.

روستای اوره

اوره روستای ییلاقی کوچکی در نزدیکی نطنز و در کوهپایه کرکس است که با آب و هوای خنک و دلپذیر و پوشش گیاهی سرسبز و رویش گل‌های رنگارنگ در فاصله ۱۳۰ کیلومتری مرکز استان اصفهان و غرب نطنز قرار دارد .

بقعه چهار امامزاده در بلندترین بخش اوره این روستا را مقصد زیارت هم کرده است.

طبیعت روستای اوره  با دشت‌ها و دامنه‌های سرسبز، چشمه سارهای زلال، آبشار و باغ‌های پر درخت از گردشگران استقبال می‌کند.

روستای اوره در اصفهان، شهرستان نطنز، بخش مرکزی، دهستان کرکس قرار دارد.

روستای هونجان

روستای هونجان در منطقه کوهستانی قرار دارد و با وجود درختان بالابلند و پر شاخ و برگ و چشمه‌ساران زلال، مقصد محبوب طبیعتگردها است.

منطقه بکر و گردشگری زرین چشمه یکی از مناطق باصفای هونجان است. آب این چشمه از از دل سنگ‌ های سفید رنگ می‌جوشد. در اطراف رودخانه ‌ای که از فعالیت این چشمه ایجاد شده انبوه درختان وحشی رشد کرده و دامنه‌ های اطراف این کوه محل رویش گیاهان معطر دارویی است.

خانه‌های روستای سرسبز هونجان معماری زیبایی دارند و با مصالح بومی مثل سنگ، گل و چوب ساخته شده‌اند.

روستای ییلاقی و خوش‌ آب‌وهوای هونجان در ۲۰ کیلومتری شمال غرب نطنز در میان کوه‌ها قرار دارد.

منطقه گردشگری متین آباد

اکو کمپ کویری متین ‌آباد، منطقه‌ گردشگری جذابی در نطنز برای تجربه کویرگردی است.

شترسواری، آفرود، رصد ستارگان ، بازدید از مزارع ارگانیک، اقامت در چادرهای سنتی و کومه‌های گلی از جمله تجربیاتی است که در متین آباد در دسترس است.

اکوکمپ متین آباد در ۲۵ کیلومتری نطنز واقع شده است.

چشمه آب سرخ فریزهند

چشمه آب سرخ فریزهند چشمه‌ای با خواص درمانی است که گردشگران را به‌سمت خود جذب می‌کند.

آب چشمه فریزهند به‌دلیل وجود آهن فراوان، سرخ رنگ است و خوردن آن هم کمبود آهن بدن را رفع می‌کند.

دیگر املاح موجود در چشمه آب سرخ فریزهند هم برای درمان مشکلات تغذیه و دستگاه گوارش مفید هستند.

چشمه آب سرخ فریزهند در روستایی به نام فریزهند در ۴۵ کیلومتری شمال غرب نطنز قرار دارد.

کاروانسرای میرابوالمعالی

کاروانسرای میرابوالمعالی‌ کاروانسرایی مستطیل شکل با چهار ایوان است که قدمتش به دوران صفویه می‌رسد.

هر یک از چهار ایوان کاروان‌سرا به یکی از بزرگان کاروان تعلق داشته که در زمان مسافرت، در آن اقامت می‌گزیدند.

این کاروان‌سرا تا ابتدای دوره پهلوی نیز مورد استفاده کاروانیان بود.

کاروانسرای میرابوالمعالی در جاده نطنز به کاشان و در نزدیکی باغ حرم قرار دارد.

حمام نوقه بادرود

حمام نوقه بادرود با معماری زیبا از بناهای باشکوه دوره صفوی نطنز است.

معماری این حمام مانند حمام گنج‌علی‌خان کرمان اما در مقیاسی کوچک‌تر است.

حمام نوقه مانند تمام حمام‌های قدیمی ایران دارای رختکن یا سربینه، خزینه، حمام و فضای بزرگی است که توسط حوضچه‌های کوچک به‌ هم وصل‌ هستند.

حمام نوقه در بادرود، خیابان امام حسین، شریعتی قرار دارد.

قلعه طرق رود

قلعه طرق رود قدیمی‌ ترین بنای خشتی شهرستان نطنز است و قدمتش به بیش از دو هزار سال می رسد و دوره اشکانیان می‌رسد.

 این قلعه بر بالای صخره ای مشرف به شهر طرق رود بنا شده و نمای باشکوهی دارد.

این قلعه شباهت زیادی به ارگ بم داشته و دارای ۴۰۰ اتاق، یک چاه سنگی و پنج برجک نگهبانی است.

حمام تاریخی افوشته

حمام افوشته توسط فردی به نام سید واقف در ابعاد ۱۶ در ۲۵ متر ساخته شده که در سطحی پایین‌تر از کوچه قرار دارد.

برای وارد شدن به حمام باید به پاگرد و هشتی کوچکی وارد شوید که سنگ نوشته‌ای به دیوار مقابل در ورودی آن نصب شده است.

سقف حمام افوشته به سبک طاق ضربی گنبددار ساخته شده.

محله افوشته نطنز جاهای دیدنی تاریخی زیادی مثل خانه سورگاه، مقبره سید حسن واقف، مقبره میر سید واقف، شربت‌ خانه، آب ‌انبار، مسجد، حسینیه و خانقاه دارد.

محوطه باستانی اریسمان

محوطه تاریخی و باستانی اریسمان با قدمتی ۶ هزارساله اولین منطقه ذوب فلز در جهان است.

کوره‌های عظیم ذوب مس، کانسنگ‌های مس، قطعات و قالب‌های ریخته‌گری به‌علاوه یک گورستان و یک بنای آجری از جذابیت‌های این محوطه هستند.

این محوطه در ۲۰ کیلومتری نطنز قرار دارد.

غار پریان

غار پریان با ۱۱ تالار از دیدنی‌های طبیعی نطنز است که در سال ۱۳۷۹ در میان دره‌ زیبای پری هول کشف شد.

 تماشای استلاگمیت‌ها و استلاکتیت‌های غار پریان از تجربیات جذابی است که می‌توانید در این غار به آن بپردازید.

غار پریان در هشت کیلومتری روستای ابیانه قرار دارد.

کوه کرکس

کوه کرکس در اثر خروج گدازه‌های آتشفشانی به وجود آمده و جنس سنگ‌های آن، آذرین است.

قله کرکس، بلندترین قله این رشته کوه است که نیمی از سال پوشیده از برف است و چشمه‌های چون کامو، چورنگی و گزرتو از آن سرچشمه می‌گیرند.

 کوه کرکس زیستگاه انواع جانوران وحشی مثل شغال، کفتار، میش، قوچ، گرگ و روباه، آهو، پلنگ، پایکا، کل، بز، مار جعفری و مار دو سر است. لاله‌های واژگون، بوته های پراکنده گیاهان دارویی، گون و درختچه‌های پراکنده نیز پوشش گیاهی کوه کرکس را تشکیل می‌دهند.

گنبد باز نطنز

در بالای قله کرکس یک اتاقک به نام گنبد باز هست که در برخی روایت‌ها آن را آرامگاه کرکسی می‌دانند که جان حاکم نطنز را نجات داده.

روایت شده که روزی ماری قصد داشت حاکم نطنز را نیش بزند. اما کرکس با مار درگیر می‌شود و به قیمت زندگی‌اش، حاکم را نجات می‌دهد. به همین دلیل، حاکم یادبودی برای کرکس می‌سازد و آن را در قله دفن می‌کند.

تحفه نطنز چیست؟

عبارت «تحفه‌ی نطنز» ضرب‌المثلی است که کنایه از باارزش و کمیاب بودن چیزی یا کسی دارد.

مردم نطنز معتقدند که تحفه این شهر، گلابی است که در شهر نطنز با کیفیت عالی تولید می‌شود و نظیرش در جاهای دیگر نیست.

پنجشنبه بازار نطنز

پنجشنبه بازار نطنز یکی از رسوم این منطقه است که از گذشته های دور در شهر نطنز برپا می شده و همچنان هم ادامه دارد. در پنجشنبه بازار نطنز است که هر هفته برپا می شود، افرادی از روستاها و شهرهای اطراف جهت فروش میوه جات، خشکبار و صنایع دستی به این محل می آیند.

این مراسم در امتداد مجموعه تاریخی مسجد جامع و بافت قصبه نطنز برگزار می‌شود.

سخن آخر

باغ شهر نطنز  با طبیعت سرسبز کوهستانی در دل کویر مرکزی ایران می‌درخشد.

این شهر تاریخی مسیری دلنشین برای طبیعتگردی و گشت و گذار در دل تاریخ است.

در این نوشته به معرفی نطنز  پرداختیم.