پریسا سجادیاردبیل با زمستان‌های سپیدپوش و پربرف، فصل تابستان خنک و سرسبزی دارد.
اردبیل در تیتر اخبار هواشناسی معمولا سردترین و برفی‌ترین شهر ایران است.
همین سرمای زمستانی، طبیعت زیبا و آب و هوای خنکی برای تابستان‌های اردبیل می‌سازد.
این استان کوهستانی، جاده‌هایی دارد که با عبور از آنها به تونلی خیال انگیز، مه آلود و سر سبز وارد می‌شوید.
عبور از زیباترین جاده ایران، یعنی مسیر اسالم به خلخال از تجربه‌های منحصر به فرد سفر به اردبیل است که نباید از دست داد.
سفر به اردبیل و شهرهای همجوارش مشگینشهر، خلخال و سرعین با طبیعت زیبا و تماشایی و آثار تاریخی از دوران صفویه یک مسیر گردشگری جذاب به خصوص در فصل تابستان است.
بابت اقامت در اردبیل هم خیالتان راحت باشد. فقط با چند کلیک و با اجاره سوئیت و ویلا در اردبیل همه چیز برای یک سفر خنک و به یاد ماندنی آماده است.
در این نوشتار با جاجیگا همراه شوید تا در اوج فصل گرما، خنکای نسیم اردبیل را احساس کنید.
مطالبی که در این مقاله می خوانید:
اردبیل کجاست؟
اردبیل که آرداویل یا آرتاویل هم گفته می‌شود به زبان ایران باستان به معنی مکان مقدس است.
ویل به معنی مکان و آرتا به معنی مقدس است.
شهر اردبیل به واسطه ظهور خاندان صفویه در این شهر و به خصوص سر حلقه فرقه صفویه یعنی شیخ صفی‌الدین اردبیلی مورد توجه حاکمیت قرار گرفت.
آثار تاریخی به جا مانده از دوران صفویه مثل بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی این شهر را دارای جاذبه‌های تاریخی کرده است چنان که رد پای معماری و هنر صفویه را در این شهر می‌شود دید.
مردم اردبیل آذری هستند به زبان ترکی صحبت می‌کنند.
اردبیل در شمال غربی ایران قرار دارد و همجواری با کوهستان‌های سبلان، تالش و بزغوش، نزدیکی به دریای خزر و تأثیر رطوبت این دریا و وزش بادهای سرد شمالی سیبری به همراه جنگل های شمال و شرق انزلی در میزان بارندگی و سرد بودن اردبیل موثر است.
مسیرهای رسیدن به اردبیل
اردبیل در فاصله ۲۲۰ کیلومتری تبریز و ۵۸۰ کیلومتری تهران واقع شده است.
سفر هوایی، زمینی با خودروی شخصی و اتوبوس راه‌های رسیدن به اردبیل است.
شهر اردبیل دارای فرودگاه است که در فاصله ۲۰ دقیقه‌ای این شهر قرار دارد.
سفر هوایی از تهران تا اردبیل حدود ۲۰ دقیقه زمان می‌برد.
مسیرهای اصلی خودرویی که به شهر اردبیل می‌رسند:
– مسیر ۵۹۸ کیلومتری تهران، رشت، اسالم، خلخال، اردبیل است که با خودروی شخصی ۸ ساعت زمان می‌برد.
– مسیر ۳۵۸ کیلومتری ارومیه، تبریز، سراب، اردبیل که با خودروی شخصی پنج ساعت طول می‌کشد.
– مسیر دیگر از مبدا اصفهان، ساوه، زنجان به اردبیل می‌رسد که ۹۴۰ کیلومتر و مدت زمانش هم ۱۱ ساعت است.
– مسیر از مبدا مشهد به ساری، رشت، جاده اسالم به خلخال و اردبیل می‌رسد که ۱۳۸۲ کیلومتر و ۱۹ ساعته است.
– مسیر دیگر از مبدا کرمانشاه به سمت زنجان و ادبیل است که ۶۹۸ کیلومتر و ۹ ساعت است.
جاذبه‌های طبیعی اردبیل
اگر به اردبیل سفر می‌کنید و اهل طبیعت‌گردی هستید خودتان را برای دیدن زیباترین جاده ایران، یعنی مسیر اسالم به خلخال، گردنه مه آلود حیران و جنگل زیبای فندقلو آماده کنید.
جاده اسالم به خلخال
جاده اسالم به خلخال یکی از راه‌های رسیدن به اردبیل است.
اسالم از شهرهای غربی شهر گیلان و خلخال در جنوب استان اردبیل و بین استان آذربایجان شرقی و زنجان است.
جاده اسالم به خلخال ۷۰ کیلومتر است و در طول مسیر ممکن است با انواع حالت‌های آب و هوایی روبه رو شوید.
با ورود به جاده از سمت اسالم، درختان سبز و پر شاخ و برگ جنگلی در مسیر جاده شما را در برمی‌گیرند و مسیر در آغوش جنگل پیش می‌رود.
صدای جریان رودخانه هم در طول مسیر شما را همراهی می‌کند.
پس صدای ضبط خودرو را قطع کنید، سرعت را پایین بیاورید و به صدای آواز پرنده‌های جنگلی و جریان رود گوش بدهید و هوای معطر جنگل را نفس بکشید.
در ادامه مسیر کم کم در حاشیه جاده ، کلبه های چوبی پیدا می‌شود که محلی‌ها با گوشت تازه گوسفند و یک منقل ذغال سوز منتظر مسافران جاده هستند.
به سختی می‌شود بوی کباب گوشت تازه را حس کرد و هوس نکرد.
در کنار کلبه‌ها گوشت تازه گوسفند آویزان شده و چون هوای این منطقه خنک است نیازی به یخچال نیست.
بلال کبابی و غذاهای محلی مثل میرزا قاسمی و آش دوغ از دیگر خوردنی‌های این جاده است.
اگر هم قصد اقامت در این جاده را دارید، با اجاره کلبه و ویلا در جاده اسالم سفری به یادماندنی برای خود و خانواده‌تان رقم بزنید.
در طول این جاده مناظر مه آلود جنگل، دشت شقایق، چشمه و آبشار، گله گوسفندان در حال چرا و عبور اسب‌های وحشی از میان دشت‌های سبز، و روستاهای بکر و اهالی آن تماشایی است.
آبگرم گیوی یکی از مناطق جذاب در طول مسیر اسالم به خلخال و در نزدیکی خلخال است.
برای رسیدن به این آب گرم که خاصیت درمانی هم دارد، باید در مسیر خلخال به جاده گیوی وارد شوید.
در طول مسیر پس از گذشتن از مسیری زیبا از میان مزرعه چای و باغ‌های میوه و عبور رودخانه به آب گرم گیوی می‌رسید.
گردنه مه آلود حیران
گردنه حیران یکی از مسیرهای سفر به اردبیل از سمت آستارا است.
گردنه حیران، حرکت در مسیری پیچ درپیچ، لابه‌لای تکه‌های گمشده ابر و بر زمینه سبز جنگل‌های پرپشت گیلان است.
هرکس باید یک خاطره در حال خوردن آش دوغ با سیر فراوان در گردنه حیران داشته باشد و تکه‌های خنک مه دورش حلقه بزند.
گردنه حیران پیچشی خیال انگیز است که در مسیر جاده آستارا به اردبیل و لب مرز ایران و آذربایجان قرار دارد؛ مسیری جذاب برای طبیعت‌گردها و طرفداران تماشای منظره‌های زیبای طبیعی است.
فصل بهار و تابستان این گردنه و مسیر رسیدن به آن پر از گردشگرانی می‌شود که برای تماشای منظره‌های بی‌نظیر طبیعت پیرامون حیران دل به جاده می‌زنند.
همین زیبایی حیرت انگیز طبیعی این منطقه را به یک مقصد گردشگری با امکانات تفریحی مثل تله‌کابین، سورتمه سواری و زیپ‌لاین تبدیل کرده است.
اگر به مسیر گردنه حیران وارد شدید از میان کافه‌های بین راه یکی را انتخاب کنید و لذت نوشیدن چای هیزمی معطر و چشیدن آش دوغ با سیر فراوان را از دست ندهید؛ در حالی که باران و مه و مناظر سبز را تماشا می‌کنید.
با وجود دشت‌های گلی که در این منطقه می‌شکفد، عسل حیران، مرغوب، لذیذ و معطر است؛ بهترین سوغات طبیعی که می‌شود از حیران آورد.
حیران در هر فصلی زیبایی خاص خودش را دارد و شما را شگفت‌زده می‌کند.
این مسیر خیال‌انگیز در فصل بهار و تابستان در هاله‌ای از مه قرار دارد و مسافران در طول مسیر از دل مه به زیر بارش باران، تابش آفتاب و مسیر رنگین کمان می‌روند.
عبور گله‌های گوسفند و گاوهای بیخیال در حال چرا و اسب‌های رها در طبیعت از جمله مناظری است که حیران زیبا پیش روی مسافران سفر به اردبیل قرار می‌دهد.
در فصل بهار در طول مسیر حیران می‌توان رویش گلهای بهاری را دید و با عبور از هر پیچ جاده در برابر منظره‌ای از دشت شقایق سرخ یا گل‌گاوزبان بنفش و… شگفت‌زده شد.
یکی از تماشایی‌ترین تصاویری که فصل پاییز در طبیعت ایران به نمایش می‌گذارد، غوغای رنگ‌های سرخ و زرد و نارنجی بر اندام جنگل‌های مسیر حیران است.
در زمستان این مسیر هم نمایی تمام عیار از برف و بارش و زمستان به تماشا می‌گذارد. البته رانندگی زمستانی در این مسیر نیازمند وسایل و تجهیزات سفرهای زمستانی است.
در این منطقه تصاویر و مناظر و قاب‌های بی نظیری برای عکاسی از طبیعت پیدا می‌کنید.
برای اقامت در این منطقه می‌توانید وارد سایت جاجیگا شده و با اجاره ویلا در گردنه حیران ضمن لذت بردن از طبیعت بی‌نظیر، اوقات خوشی را در سفر تجربه کنید.
جنگل فندقلو
جنگل زیبای فندقلو با انبوه درختان متنوع در علفزاری سبز در مسیر جاده حیران به سمت اردبیل قرار دارد.
این جنگل در فصل بهار با رویش بابونه‌های خودرو در آغوش دشت گلی سپید جا میگیرد.
فندقلو یکی از مناطق زیبای بکر با انبوه درختان و حیواناتی جنگلی است.
برای رسیدن به جنگل فندقلو ۲۰۰ متر قبل از تونل حیران و در سمت راست تونل وارد یک جاده فرعی می‌شوید و بعد از یک کیلومتر به یک دوراهی می‌رسید. جاده سمت چپ شما را به جنگل فندقلو می‌رساند.
جاده را که ادامه دهید از میان دشت‌های بکر و زیبا به جنگل فندقلو با انواع درختان فندق، ممرز، راش، بلوط، بیدمشک و غیره خواهید بود که زیستگاه روباه، گرگ، خرس قهوه‌ای، سمور و پرندگانی مثل قرقاول، کبک، عقاب طلایی، چکاوک و کلاغ ابلق است.
یکی از مکان‌های گردشگری فندقلو، پیست اسکی آلوارس یکی از بهترین پیست های اسکی ایران است که به دلیل داشتن استاندارهای بین‌المللی محل برگزاری مسابقات این رشته هم است.
این پیست اسکی در دامنه‌های سبلان زیبا و در نزدیکی روستای آلوارس قرار گرفته است.
بالابر و تله‌سیژ از امکانات این پیست اسکی هستند.
آبگرم مشه سویی
چشمه آب گرم جنگلی مشه‌سویی با خواص درمانی وسط جنگل فندقلو میان روستاهای آلادیزگه و گیلده درست قرار دارد.
تجربه غوطه‌ور شدن در حوضچه آب گرم با منظره جنگل را در این چشمه می‌شود تجربه کرد.
دریاچه شورابیل
شورابیل دریاچه‌ای طبیعی است که در داخل شهر اردبیل قرار دارد و یک جاذبه طبیعی گردشگری با امکانات تفریحی است.
همان طور که از اسم این دریاچه پیداست در گذشته آب شورابیل پر از نمک بوده است.
آب شور این دریاچه خاصیت درمانی داشته و از گل و لای این دریاچه برای مصارف درمانی استفاده می‌شده است.
در سال‌های اخیر با تغییر اکوسیستم دریاچه و ورود آب‌های شیرین این دریاچه تغییر ماهیت داده و با ورود آب شیرین، نوعی ماهی قزل‌آلا در شورابیل پرورش می‌یابد.
در حال حاضر این دریاچه زیستگاه پرندگان بومی اردبیل مثل پلیکان خاکستری، اردک تاجدار، اردک چشم طلایی، غاز خاکستری، غاز زنگوله بال، لک لک سیاه و…است.
پرندگان مهاجر هم به این دریاچه کوچ می‌کنند مثل دراج، قرقاول، مرغابی، خوتکا، حواسیل، چنگر، آنگوت و…
ساحل دریاچه دارای امکانات تفریحی، ورزشی مثل قایق‌رانی، پیست دو و میدانی، پیست دوچرخه‌سواری، باغ وحش، شهربازی، رستوران، کافه و.. است.
دریاچه شورابیل در شهر اردبیل خیابان دانشگاه واقع شده است.
گردشگاه بولاغلار
گردشگاه بولاغلار در غرب اردبیل قرار دارد.
بولاغلار به معنی چشمه‌سارهای جوشان است.
این منطقه فضای طبیعی بکر و سرسبز با گل و گیاهان متنوع است که به دلیل وجود چشمه‌ها روییده‌اند.
چشمه های آب گرم اردبیل
اردبیل به داشتن چشمه‌های آب گرم و درمانی معروف است و ۱۱۸ دهانه چشمه آب معدنی دارد.
خیلی از افراد قصدشان از سفر به اردبیل پیدا کردن چشمه‌های آب گرم و استفاده از خواص درمانی آن است. به همین دلیل در اردبیل مجتمع‌های آب درمانی متعددی برای پذیرایی از مسافران ساخته شده است.
مجتمع آب‌درمانی سبلان سرعین، بزرگ‌ترین مرکز آب درمانی در خاورمیانه و آسیاست که دارای ۳ استخر سرپوشیده، چند حوضچه جکوزی، سه سونای بخار، ۴ سونای خشک، وان‌های اختصاصی، خدمات درمانی و پزشکی، بخش فیزیوتراپی، رستوران و بوفه است.
آبگرم قره‌سو معروف‌ترین چشمه آب گرم سرعین است که رنگی شفاف دارد و دمای آب ۴۴ درجه است.
استخر این چشمه روباز است و خاصیت درمانی آرامش اعصاب و تسکین دردهای روماتیسمی دارد.
آب گرم گاومیش گلی پرآب‌ترین و بزرگ‌ترین چشمه آب معدنی ایران است که در سرعین قرار دارد.
آب این چشمه ترش‌مزه و بی‌رنگ و دمایش حدود ۴۶ درجه است.
این آب گرم برای درمان بیماری‌های زنانه، بیماری‌های قلبی، دردهای روماتیسمی و تیروئید مفید است.
مجتمع آب‌درمانی قهوه‌سویی در شمال سرعین قرار دارد و آب این چشمه که به ۴۴ درجه هم می‌رسد آهن سرشاری دارد و برای درمان ضعف‌های مفصلی، سیستم حرکتی، بیماری‌های عصبی، و تسکین بدن درد مناسب است.
مجتمع آب درمانی ایرانیان، فضایی مدرن و جوان پسند دارد و دارای استخر آبگرم معدنی، استخر جوانان، استخر کودکان، بخش‌های درمانی و پزشکی، جکوزی، سونای خشک، سونای بخار، قسمت‌های ورزشی و… است.
مجتمع آب درمانی آفتاب در «دره‌ی سلامت» سرعین قرار دارد.
آفتاب، دارای یک استخر بزرگ کم‌عمق، استخر کودکان، سونای خشک، سونای بخار، جکوزی و اتاق ماساژ است.
چشمه‌ی آبگرم ارجستان در غرب اردبیل و در فضای باز طبیعت روستای ارجستان قرار دارد.
آب گرم ارجستان با دمای بین ۱۰ تا ۱۵ درجه، آبی گازدار، سرد، بی‌بو دارد و طعمش گس است
این آب علاوه بر شنا به عنوان نوشیدنی هم استفاده می‌شود.
آب معدنی ساری سو در شهر سرعین قرار گرفته و آبی به رنگ سبز مغزپسته‌ای دارد.
آب این چشمه برای تسکین دردهای روماتیسمی، مفصلی و عضلانی مناسب است.
چشمه آبگرم ژنرال در هتل سپید سرعین دره‌های سرعین قرار دارد.
آب این چشمه شفاف و دمایش به ۴۳ درجه می‌رسد.
آب گرم ژنرال برای درمان دردهای عضلانی و روماتیسمی مناسب است.
آبگرم پهنلو در شرق سرعین قرار دارد.
آب این چشمه رنگی مایل به سبز دارد و دمای آن ۴۳ درجه است.
آب چشمه پهنلو آرامش‌بخش اعصاب و تسکین‌دهنده دردهای عضلانی و مفصلی است.
چشمه‌ی گوزسویی با دمای ۲۱ درجه برای درمان بیماری‌های چشمی خوب است.
آبگرم حمام شفا در شهر سرعین آبی کدر، بی‌رنگ و بو و تقریباً ترش‌مزه دارد.
درمان بیماری‌های پوستی و بیماری‌های عصبی و تسکین دردهای مفصلی از خواص این آبگرم ست.
آبگرم بش باجیلار از قدیمی‌ترین چشمه‌های آبگرم سرعین است.
آب این چشمه کمی بودار و ترش‌مزه است و ۳۵ درجه دما دارد. درمان دردهای مفصلی و بیماری‌های عصبی، ویژگی‌های درمانی این آبگرم است.
آثار تاریخی اردبیل
آثار باستانی کشف شده در اردبیل قدمت آن را به ۶ هزار سال پیش از میلاد می‌رساند.
قرار گرفتن این شهر در مسیر جاده ابریشم منجر به ساخت بناهایی مثل کاروانسرا در این شهر شده که آثار و بازمانده این بناها در این شهر باقی است.
از سوی دیگر این شهر محل شکل‌گیری فرقه و حکومت صفویه بوده و باعث شده که آثار معماری صفویه در این شهر بر جا بماند.
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی از آثار معماری زیبا و نفیس به جا مانده از دوران صفوی است که با انواع و اقسام هنرهای دستی معماری سنتی ایرانی مثل کاشی‌کاری، گچ‌بری، مقرنس، منبت، نقره کاری، طلاکاری و…کتیبه های خطاطی خطاطان معروف دوران صفوی یعنی میرعماد، میرقوام‌الدین، محمد اسماعیل و…،شاهکار معماری دوران صفویه با اهمیت تاریخی و هنری در اردبیل است.
این مجموعه آرامگاه، خانقاه و خانه شیخ صفی‌الدین اردبیلی جد بزرگ خاندان صفویه و پایه گذار فرقه صفویه را در خود جای داده است.
علاوه بر این، در بقعه شیخ صفی مقبره‌های شاه اسماعیل اول، نخستین پادشاه صفویه و همسرش و مزار کشته شدگان جنگ‌های شیروان و چالدران قرار دارد.
در این بقعه فضاهای عبادت و نیایش فرقه صفویه و فضاهای مختلفی مثل چله خانه، صحن اصلی یا قندیل خانه، جنت سرا، دارالحدیث یا طاق متولی، چینی خانه، گنبد الله الله، حرم خانه، شهیدگاه وجود دارد.
هرکدام از این فضاها با هنرهای معماری ایرانی تزیین شده است.
از نشانه‌های عرفان صفویه در این بقعه اینکه مسیر رسیدن به بقعه شیخ، به نشانه هفت وادی عرفان، در هفت بخش ساخته شده و با توجه به هشت نگرش صوفی‌گری، این بخش‌ها از طریق هشت دروازه از یکدیگر جدا شده‌اند.
کاروانسرای سنگی صائین یا کاروانسرای عباسی صائین از مهم‌ترین کاروان‌سراهای تاریخی این شهر است که قدمت آن به دوره صفویه می‌رسد.
کاروانسرای عباسی نقدی کندی در کنار رودخانه نقدی کندی ساخته شده و قدمت آن به عصر صفویان می‌رسد.
کاروانسرای سرباز وطن کاروانسرای دیگری با معماری عصر صفویه است که درنزدیکی مرز ایران و آذربایجان قرار دارد.
کاروانسرای شورگل با استفاده از لاشه سنگ و روی یک تپه ساخته شده است.
در فضای پیرامون این کاروانسرا سفال‌هایی از دوره اسلامی و دوره اشکانی کشف شده است که بر اساس آنها پیشینه کاروانسرای شورگل به قرن پنجم تا اواخر قرن هشتم هجری قمری می‌رسد.
شهر یری محوطه‌ای باستانی در نزدیکی مشگینشهر است.
این شهر از سه قسمت دژ نظامی، معبد و قوشاتپه تشکیل می‌شود.
قدمت قلعه و معبد به ۱۴۵۰ سال پیش از میلاد و قوشاتپه به ۷هزار سال پیش از میلاد می‌رسد.
بیش از ۳۰۰ سنگ افراشت با ارتفاع‌های مختلف در این شهر وجود دارد که به‌شکل انسان بدون دهان ساخته شده‌اند.
پیکره سنگی بابا داوود با ۲۰ متر ارتفاع و به شکل انسانی که به روبه رو نگاه می‌کند، در ۴۰ کیلومتری اردبیل و در شهر عنبران قرار دارد.
حمام آقا نقی یکی از آثار باستانی اردبیل است که حالا به موزه مردم‌شناسی اردبیل تبدیل شده.
در این موزه انواع مجسمه با پوشش محلی مردم اردبیل، آثار و دست‌نوشته‌های از تاریخ، فرهنگ و هویت این شهر در معرض دید بازدیدکنندگان قرار دارد.
بازار تاریخی اردبیل یکی دیگر از بناهای به سبک معماری صفویه است که از تاریخ این شهر حکایت می‌کند.
این بازار شامل بخش‌های راسته اصلی بازار، راسته قیصریه، علافان، راسته پیرعبدالملک، بازار زرگران، سراجان، پارچه فروشان، کفاشان، مسگران، چاقوسازان و آهنگران است.
شهرهای زیبای نزدیک اردبیل
در سفر به اردبیل شهرهای نزدیک به اردبیل مثل مشگین شهر، سرعین و خلخال را نباید از دست بدهید.
مشگین شهر
مشگین شهر که در ۹۰ کیلومتری اردیبل قرار دارد به واسطه قرارگرفتن دامنه کوه سبلان زیبا و همچنین وجود رودهای پرآب خیاو چای، مشگین چای، اونار چای و قره سو آب و هوای خنک و طبیعت زیبا و سرسبزی دارد.
مشگین شهر پر از مناظر طبیعی زیبا مثل چشمه‌های آب معدنی، چشمه آب گرم، باغ‌های میوه، جالیز و مزرعه است.
پل معلق مشگین شهر
پل معلق مشگین شهر با دو متر عرض و ۳۶۵ متر طول، طولانی‌ترین پل معلق خاورمیانه است که در دامنه سرسبز و زیبای کوه سبلان و برفراز پارک جنگلی کشیده شده است.
این پل که توسط مهندس گنجعلی بیگ و با الهام از پل «کاپیلانوی ونکوور» کانادا طراحی شده در سال ۹۴ افتتاح شد و حالا به عنوان بخشی از مجموعه گردشگری «خیاو تاگیردولی» یا «نور سبلان» از جاذبه‌های گردشگری مشگین شهر پذیرای بازدیدکنندگان است.
با قدم زدن روی پل مشگین شهر با ۸۰ متر ارتفاع، در میان دره‌ای سرسبز و عبور رودخانه‌ای خروشان قرار می‌گیرید.
قسمتی از این پل شیشه‌ای است و می‌توانید زیر پای خود را ببینید.
مجموعه نور سبلان دارای امکانات تفریحی و رفاهی هیجان انگیز مثل زیپ لاین، بانجی جامپینگ، پاراگلایدر و .. است.
این پل در مشگین شهر، خیابان سعدی، بالاتر از میدان دادگستری، پشت بیمارستان ولیعصر قرار دارد.
سرعین
سرعین معروف‌ترین شهر اردبیل به داشتن چشمه‌های آب گرم معدنی و با خاصیت درمانی است.
این شهرستان بیش از ۹ آب چشمه آب گرم معدنی دارد و گردشگران زیادی را پذیراست.
سرعین در غرب و در فاصله ۳۰ کیلومتری شهر اردبیل قرار دارد.
کلمه سرعین به زبان آذری به معنی «جای خنک» است و الحق که اسم با مسمایی دارد.
چرا که سرعین شهری مرتفع و کوهستانی است و آب‌وهوای سردی دارد.
کسانی که به اردبیل سفر می‌کنند، نباید شهر سرعین را که در نزدیکی اردبیل قرار دارد، با چشمه‌های آب گرم و روستای زیبای آلوارس و پیست اسکی و البته عسل و مرغوب و معطرش از دست بدهند.
اجاره سوئیت و آپارتمان مبله در سرعین یک پیشنهاد عالی برای داشتن اقامتی راحت و به‌صرفه در سرعین محسوب می‌شود و خیالتان را از بابت اقامت راحت می‌کند.
خلخال
خلخال در جنوب و فاصله ۱۱۰ کیلومتری اردبیل قراردارد.
در سفر به اردبیل این شهر زیبای کوهستانی را از دست ندهید.
خلخال به دلیل آب و هوای متنوعی که دارد اسم خال خال را رویش گذاشته بودند که به مرور زمان خلخال شده است.
در سفر به خلخال شانس دیدن جاده اسالم به خلخال، زیباترین جاده کوهستانی، جنگلی که به دشت‌های زیبا می‌رسد را از دست ندهید.
دریاچه زیبای نئور در ۴۸فاصله کیلومتری جنوب شرقی اردبیل به طرف خلخال هم یک مسیر گردشگری خیال‌انگیز است.
این دریاچه با پنج متر عمق، در دل دشتی سبز، که با رویش گل‌ها و گیاهان وحشی به زرد، بنفش و سرخ شقایق تغییر رنگ می‌دهد، یکی از جاذبه‌های طبیعی خلخال است.
کمپ کردن در کنار این دریاچه و ماهیگیری و صید قزل آلای رنگین کمانی مرغوب نئور یکی از علاقه‌مندی‌های طبیعتگردان در سفر به نئور است.
سوغاتی‌های اردبیل
اردبیل شهری پر از خوشمزه‌جات و شیرینی‌های متنوع است.
قرار گرفتن اردبیل در دامنه سبلان و دشت‌های معطر پونه، آویشن، گون و… باعث شده که عسل معطر و مرغوبی در این منطقه تولید شود.
هر یک از این عسل‌ها بر اساس دشتی که زنبورها قرار داشته‌اند کیفیت و عطر و خاصیت درمانی متفاوتی دارد.
برای درک کیفیت و خوشمزه بودن عسل سبلان و اردبیل باید به یکی دیگر از خوردنی‌های خوشمزه اردبیل مراجعه کنیم؛ یعنی سرشیر و کره پرچرب و لذیذ اردبیل که اهالی این منطقه در وعده صبحانه با عسل خالص میل می‌کنند.
حلوای محلی یکی از خوردنی‌های اردبیل است که به گونه‌های مختلفی تهیه می‌شود.
قره حلوا یا حلوای سیاه، آغ حلوا یا حلوای سفید و حلوای زنجبیلی معروف‌ترین حلواهای اردبیل هستند.
حلوای سیاه از ترکیب جوانه گندم، گردو، کره، کنجد و شیره انگور تهیه می‌شود.
رنگ سیاه این حلوای مقوی به خاطر شیره انگوری است که به آن افزوده می‌شود.
حلوای سفید از آرد برنج تهیه می‌شود و یک شیرینی مناسبتی است که بیشتر در مراسم و روزهای مذهبی پخته می‌شود.
باقلوا که اساسا شیرینی مخصوص آذری‌ها است در اردبیل به روش خاصی تهیه می‌شود.
در تهیه باقلوای اردبیلی از شیر، تخم مرغ، گردو و پودر پسته استفاده می‌شود و بسیار خوشمزه است.
شکلات رسته، شیرینی خوشمزه مخصوص اردبیل است.
این شکلات از مواد اولیه شیر، شکر، کره، خامه، سرشیر، مغز گردو و کاکائو تهیه می‌شود.
شیرینی معروف و محبوب قرابیه یکی دیگر از شیرینی‌های خوشمزه ترک‌ها و اردبیل است که در تهیه آن از بادام، شکر،سفیده تخم‌مرغ خلال پسته و بادام استفاده می‌شود.
بعد از همه این شیرینی‌ها به تخمه آفتابگردان اردبیل می‌رسیم.
گل آفتابگردان در بسیاری از مناطق اردبیل کشت می‌شود تخمه این منطقه مرغوب و خوش طعم است.
از خوردنی‌ها که بگذریم، اردبیل صنایع دستی زیبا و ارزشمندی دارد که کار دست بافندگان هنرمند عشایر و روستایی این منطقه است.
عشایر اردبیل از گلیم به‌عنوان کیسه، خورجین، رختخواب‌پیچ، جل اسب و … استفاده می‌کنند.
فرش اردبیل هم معروف و زیبا است. نقشه فرش اردیبل بیشتر شکسته، اسلیمی، زیرخاکی، کله قوچی، زرین قلم و لچک و ترنج است.
جاجیم هم از صنایع دستی دست بافته این منطقه است که از طرح لوزی در آن استفاده می‌شود و رنگارنگ است.
از جاجیم در اردبیل برای پیچیدن رخت خواب استفاده می‌شده و اصطلاحا «جای جمع» می‌گفته‌اند که به مرور زمان تبدیل به جاجیم شده است.
پلاس، بافته دیگری شبیه به گلیم است که توسط بانوان هنرمند روستایی و عشایر بافته می‌شود.
از این بافته برای زیرانداز، سجاده و خورجین استفاده می‌شود.
اجاق قراقی یک بافته سنتی شبیه به جاجیم است که برای پهن کردن جلوی اجاق و زیر منقل از رشته‌های پشمی بافته می‌شود.
در بافت اجاق قراقی از نقش‌های هندسی نقوش اجاق قراقی هندسی و ذهنی بوده و از لحاظ شیوه بافت و شکل ظاهری کاملا شبیه به جاجیم است و مصرف محلی دارد. اجاق قراری‌های قدیمی نعلی شکل بوده، ولی امروزه برای راحتی آن را مستطیل شکل می‌بافند.
نمکدان بافی، بافته‌ای است که بانوان عشایر برای نگهداری و حمل نمک از آن استفاده می‌کنند.
در بافت نمکدان از پارچه متقالی برای آستر و از جاجیم برای پوشش رویی آن استفاده می‌شود.
ظروف زیبای شیشه‌ای که نقوش سنتی روی آن تراشیده می‌شود، از صنایع دستی زیبای اردبیل است.
تراش شیشه هنر سنتی است که در اردبیل رواج دارد، متخصصان این هنر از نقوش سنتی در تراشیدن شیشه‌ها استفاده می‌کنند.
نقاشی روی چرم، از هنرهای دستی مردم هنرمند اردبیل است.
این نوع چرم از چرم گوسفند دباغی شده و به رنگ کرم است.
ساخت سازهای سنتی از گذشته‌های دور در اردبیل رونق داشته و محبوب بوده است.
سازندگان اردبیلی ساز از چوب درخت گردو، فوفل، توت و شمشاد برای ساخت سه‌تار، کمانچه، تنبک و سنتور استفاده می‌کنند.
غذاهای خوشمزه اردبیل
و اما آشپزی در اردبیل قصه‌ای طولانی و مفصل دارد.
می‌شود ساعت‌ها از عطر و طعم غذاهای متنوع و خوش رنگ و لعاب آشپزهای اردبیلی سخن گفت.
در ادامه با چند تا از غذاهای محلی اردبیل آشنا می‌شویم.
تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل.
اریشته آشی
آش میوه اردبیل یکی از غذاهای معروف اردبیل است که در مناسبت‌های مختلف مثل شب چهارشنبه سوری یا افطاری پخته می‌شود.
به این آش،آش رشته، اریشته آشی و آش آلو هم گفته می‌شود.
طعم اریشته آشی ترش‌مزه است.
در آن انواع میوه‌های خشک مثل برگه قیسی، آلبالو خشک، آلو بخارا، زغال اخته و.. و انواه بنشن‌جات و رشته آشی ریخته می‌شود.
آیرانلی آش
آش دوغ یا آیرانلی آش از آش‌های محلی و معروف اردبیل است که خوردن یک کاسه داغ آن در هوای خنک اردبیل خیلی می‌چسبد.
این آش سفید رنگ است و طعمی ترش و خوشمزه دارد و با سیر فراوان سرو می‌شود.
ترکیبات اصلی آش دوغ سبزی، بنشن، گوشت و سیر فراوان است.
پیچاق قیمه
یک نوع خورش خوشمزه و معروف و محلی اردبیلی است که با گوشت گوسفندی، خلال بادام، کره محلی، زعفران و انواع ادویه و تخم مرغ تهیه می‌شود.
در مرحله اخر پخت این خورش، تخم مرغ‌ها روی گوشت و خلال بادام شکسته می‌شود.
این خورش با پلوی زعفرانی سرو می‌شود.
چیغیرتمای مرغ
چیغیرتما غذایی است که در آخر پخت به آن تخم‌مرغ افزوده می‌شود؛ مثل املت گوجه.
در پخت چیغیرتمای مرغ مثل املت گوجه پیاز داریم که در کره سرخ می‌شود به اضافه تکه‌های مرغ سرخ شده.
در اخر کار هم تخم‌مرغ‌ها روی مواد شکسته می‌شود.
کباب کاسه‌ای یا کاسه کباب
کباب کاسه‌ای یا کاسه کباب، از خوشمزه‌ترین و معروف‌ترین غذاهای اردبیل است که لذیذ بودن‌اش باعث شده که پایش به منوی کباب شهرهای دیگر هم برسد.
این کباب از مخلوط جوجه، کوبیده، چنجه و جگر تشکیل شده که کباب می‌شوند و داخل کاسه ریخته و دست آخر کره محلی و گوجه روی این ترکیب بی‌نظیر ریخته می‌شود.
باسترما پلو
باسترما پلو یا باسدیرما پلو، یک نوع ته‌چین بسیار خوشمزه اردبیل است که حتما باید امتحان کنید.
اصل این غذا متعلق به شهر باکو است.
باسترما به ترکی یعنی دفن شده.
روش پخت این غذا به این ترتیب است که تکه های مزه‌دار شده را همراه با ورقه‌های سیب زمینی ته دیگ با روغن یا کره کره چیده می‌شود و بعد برنج آب کشی شده را روی مرغ می‌چینید و بعد به مدت یک ساعت می‌گذارید مرغ‌ها ته دیگ بپزند و برنج دم بکشد .
سوتی پلو
سوتی پلو مقوی‌ترین غذای اردبیل است که افراد با طبیعت سرد را سرحال می‌آورد.
سوتی پلو غذای سنتی چهارشنبه سوری است که به همراه آیرانلی آش سرو می‌شود.
سوتی پلو از ترکیب شیر، برنج، کره، سینه مرغ، پیاز، کشمش و خرما، زعفران و خلال تهیه می‌شود.
این غذا به خاطر مقوی بودن‌اش در ماه رمضان در وقت افطار و سحری میل می‌شود.
خینگل
یک نوع غذای نانی خوشمزه و پرملات و از غذاهای سنتی اردبیل است.
برای پخت خینگل اول با آرد و آب خمیر درست می‌کنند .
این خمیر را به تکه‌های کوچک در آورده، در آب جوش می‌پزند و با گوشت چرخ کرده، پیاز، سبزی معطر، سیر، رب گوجه فرنگی سرخ شده میل می‌کنند.
برای آشنایی بیشتر با غذاهای خوشمزه اردبیل مطلب غذاهای محلی ایران را در جاجیگا مطالعه کنید.
رستوران های اردبیل
یک بخش بسیار لذت بخش در سفر به اردبیل خوردن غذاهای بسیار خوشمزه در رستوران‌های اردبیل است.
کبابی حاج قربان
حاج قربان یکی از معروف‌ترین رستوران‌های اردبیل است که خوراک کباب کوبیده اسمی‌ای دارد.
یک پرس کباب کوبیده حاج قربان، دو سیخ کباب کوبیده از گوشت تازه است که همراه با گوجه و فلفل کباب شده در یک کاسه گل سرخی سرو می‌شود.
نان تازه از تنور در آمده هم این بشقاب لذیذ را تکمیل می‌کند.
این کبابی قدیمی که به تازگی بازسازی شده و فضای جذابی هم دارد بعد از نوش جان کردن غذا به مشتریانش یک استکان چای می‌دهد.
حاج قربان در خیابان سعدی، چهارراه باغمیشه، نرسیده به پل سعدی قرار دارد.
کبابی حاجی بیوک آقا
کبابی حاجی بیوک آقا یک مغازه کوچک و جمع و جور است با مشتری‌های زیاد.
در این کبابی پرمشتری و محبوب اردبیل کباب‌های خوشمزه همراه با نان داغ تنوری سرو می‌شود.
دنده کباب حاجی بیوک اسم در کرده است.
این کبابی در آدرس خیابان قیام ، پایین‌تر از خیابان اعتماد قرار دارد.
کبابی حاج ملک
یکی دیگر از کبابی های مشهور اردبیل کبابی حاج ملک است.
در این کبابی مشتری‌ها می‌توانند از بین گوشت‌های تازه آماده کباب شدن، کباب خود را از راسته گوسفندی و فیله تا دل و جگر و جوجه انتخاب و به صورت کیلویی سفارش دهند و کباب بریان شده تحویل بگیرند.
فیله کباب حاج ملک معروف است.
حاج ملک در خیابان ساحلی، اول خیابان پیرمادر است.
کبابی مدینه منوره
کبابی مدینه منوره با انواع چلوکباب، کبابی معروف اردبیل است که فقط برای نهار باز است.
این کبابی به شیشلیک و کباب برگ‌های لذیذش معروف است.
این کبابی در میدان وحدت، اتوبان بسیج، بعد از بیمارستان سبلان است.
رستوران ضیافت
ضیافت از رستوران‌های معروف و خوشنام اردبیل است که علاوه بر انواع کباب، غذاهای محلی اردبیل را هم با کیفیت خوب سرو می‌کند.
خورش پیچاق قیمه این رستوران معروف است.
ضیافت در خیابان امام خمینی اردبیل، کنار سینما انقلاب قرار دارد.
رستوران خوانسالار
رستوران خوانسالار یک گزینه خوب و با کیفیت برای خوردن خورش پیچاق قیمه و غذاهای محلی اردبیل و انواع کباب است.
این رستوران در بلوار استقلال، بین میدان ارتش و بسیج، کنار بانک تجارت است.
رستوران گل سرخ
گل سرخ یک رستوران با غذای خوش کیفیت و فضای شیک است که در آن انواع غذاهای اردبیل و انواع کباب سرو می‌شود.
دنده کباب گل سرخ معروف است.
گل سرخ در خیابان عطاِیی، نرسیده به میدان جانبازان قرار دارد.
رستوران شاه عباس
غذا خوردن در رستوران شاه عباس شما را به دوران صفویه و شاه عباس می‌برد.
این رستوران که در بنای تاریخی حمام ابراهیم آباد قرار دارد، فضایی سنتی و معماری زیبایی از دوران صفویه دارد.
این رستوران کیفیت غذای مطلوبی دارد.
رستوران شاه عباس در نشانی خیابان مطهری (ساحلی)، بعد از پل یاقوت قرار دارد.
رستوران خانه صادقی
خانه صادقی هم یک خانه با معماری و فضای قدیمی و تاریخی است که به دوران قاجار بر می‌گردد.
در خانه صادقی با دکوراسیون زیبا و جذابش انواع غذا و دمنوش سرو می‌شود.
این خانه در محله اوچدکان واقع شده است.
سخن آخر
سفر به اردبیل یک گشت و گذار تمام و عیار در طبیعتی بکر و تماشایی با مناظر طبیعی متنوع و کمیاب است.
این شهر با پیشینه تاریخی طولانی نظر افراد علاقه‌مند به آثار تاریخی و معماری سنتی ایران را هم جلب می‌کند.
وجود چشمه‌های آب معدنی در این منطقه تجربه لذت‌بخشی را برای گردشگران این شهر می‌سازد.
این مقصد خوش آب هوای تابستانی با غذاها و شیرینی‌های خوشمزه یک مقصد گردشگری برای ساختن خاطره‌های دلپذیر و ماندگار است است که نباید از دست داد.
معصومه ذاکراکبری
ارسال نظر