سفر به ماسال مثل قدم گذاشتن در قاب منظرههایی است که در خواب هم شاید ندیده باشیم.
کلبه چوبی با شیروانیهای سفالی در میان دشتی سبز و بارانخورده که عطر علف و خاک خیس بههمپیچیده.
صدای جرینگ جرینگ زنگوله گوسفندان در حال چرا و گاوهای آسودهی خوشبخت که در میان ییلاقات ماسال میچرند.
ماسال جریان بههمپیوستگی کوه و جنگل و ابر در ارتفاعی نزدیک به آسمان است.
جایی که ابرها به زمین میرسند و اقیانوسی از امواج پنبهای ابر شکل میگیرد.
اگر خوششانس بودید و مسیرتان به این منطقه خوشرنگ و حال رسید، حال و هوای شهری را کنار بگذارید و با خلقوخویی طبیعی با اهالی مهربان و خوشمشرب ماسال دمخور شوید.
اصلاً میتوانید با اجاره ویلا و کلبه در ماسال تجربهای بکر از بیدار شدن با صدای خروسخوان، تماشای طلوع و خوردن خامه و عسل و نان محلی را در حافظهتان مثل یک گنج حفظ کنید.
مطالبی که در این مقاله می خوانید:
ماسال کجاست؟
ماسال شهری در استان سرسبز گیلان و در فاصله ۶۰ کیلومتری شهر تالش است.
ماسال یکی از مقاصد جذاب گیلان در سفر به شمال است.
بعد از رودبار که مرتفعترین شهر گیلان است، ماسال با ارتفاع ۸۰متر بالاتر از سطح دریا، بلندترین شهر گیلان است.
برای رسیدن به ییلاقات ماسال، از جاده قزوین – رشت به سمت رشت حرکت کنید.
قبل از رسیدن به رشت یعنی حدود بیست کیلومتر مانده به رشت از خروجی به سمت جاده فومن برانید.
پس از عبور از فومن و سپس صومعهسرا به روستای کلیدبَر میرسید.
مسیر را به سمت روستای طاهرگوراب ادامه دهید و با گذر از جادههای سرسبز به ماسال بروید.
درباره سفر به شهر زیبای رشت و مسییر گردشگری در شهر باران های نقرهای در مجله جاجیگا بخوانید.
سفر به ماسال
«ماسال» که به معنی کوه وار یا کنار کوه یا دارای کوه است در گذشته آبادی کوچکی به نام «رودکنار» بوده است.
اهالی ماسال محصولات کشاورزی خود را در بازار هفتگی رودکنار که روزهای شنبه برپا میشده میفروختند.
همین شنبه بازار که همچنان هم با انواع محصولات تر و تازه باغات و مزارع ماسال و سایر کالاهای مورد نیاز اهالی برپا میشود، عامل رشد و پیشرفت رودکنار و تبدیل شدنش به شهر ماسال شد.
ماسال که قبلا بخشی از منطقه وسیع تالش بود در سال ۱۳۷۶ مستقل و به شهرستان تبدیل شد که شامل دو بخش: مرکزی و شاندرمن است و هردو بخش در زیبایی مناظر طبیعی کم نمیآورند.
مسیر دسترسی به ماسال
فاصله تهران تا ماسال حدود ۳۸۰ کیلومتر و ۵ ساعت رانندگی است.
برای رسیدن به ماسال باید وارد آزادراه قزوین- رشت شوید و پیش از رسیدن به رشت، مسیر جاده فومن را در پیش بگیرید.
بعد از گذشتن از فومن و صومعهسرا، به روستایی به نام کلیدبر و بعد روستای طاهرگوراب میرسید.
حالا باید به سمت ماسال حرکت کنید.
فاصله شهرهای اطراف با ماسال
- فاصله ماسال تا تهران: حدود ۳۸۰ کیلومتر.
- فاصله ماسال تا دریا: حدود ۵۰ کیلومتر.
- فاصله ماسال تا رشت: حدود ۵۵ کیلومتر.
- فاصله ماسال تا ماسوله: حدود ۴۸ کیلومتر.
- فاصله ماسال تا بندر انزلی: حدود ۶۰ کیلومتر.
- فاصله ماسال تا لاهیجان: حدود ۹۳ کیلومتر.
- فاصله ماسال تا قلعه رودخان: حدود ۴۵ کیلومتر.
- فاصله ماسال تا رامسر: حدود ۱۷۷ کیلومتر.
طبیعت ماسال
ماسال شهری پرباران با رودخانه پرآب و خروشان خالکایی در ماسال و مرغک در شاندرمن و آبشارهایی زیبا و خروشان است.
وجود هفده غار طبیعی مثل غار آویشو که طولانیترین غار گیلان و با پیشینهای چند میلیون ساله است، زیبایی اسرارآمیز این منطقه را برای گردشگران طبیعتگرد چند برابر میکند.
محصولات ماسال
بیش از هفت هزار و ۲۵۰ هکتار از زمینهای ماسال شالیزار و ۴۵۹ هکتار زمینها باغ و محصولات کشاورزی است.
خاک مستعد و آب فراوان این منطقه را از نظر محصولات باغی و کشاورزی پر بار و پرنعمت کرده است.
برنج، باقلا، انواع مرکبات، آلوچه، سبزیجات و … فرآوردههای دامی مثل گوشت قرمز و سفید و لبنیات از محصولات مردمان کشاورز و دامپرور ماسال است.
عسل مرغوب، طبیعی و معطر ماسال را هم باید جزو محصولات معروف این شهر معرفی کرد.
سوغات ماسال چیست؟
محصولات محلی تازه و مرغوب مثل عسل، گردو، مرکبات، پنیر و نانی به نام زریننان که داخلش با زردچوبه، دارچین، شکر، گردو و مواد دیگر پر میشود از جمله سوغات خوراکی ماسال است.
گلیم، لباسهای پشمی، انواع شال، صنایعدستی چوبی، انواع حصیر، قلابدوزی هم از جمله صنایع دستی ماسال است که میتوان به عنوان سوغات خریداری کرد.
چرا به ماسال سفر کنیم؟
منظرههای شگفت انگیز طبیعت ماسال و ییلاقت ماسال اصلیترین دلیل برای سفر به این منطقه بکر و تماشایی گیلان است.
نزدیکی به دیگر جاهای دیدنی گیلان مثل قلعه رودخان، آبشار ویسادار و بندر انزلی از دیگر دلایل سفر به ماسال است.
آب و هوای ماسال در فصلهای مختلف
آب و هوای ماسال مرطوب است و در ارتفاعات از میزان نم هوا کاسته و سردتر میشود.
هوای ماسال در فصلهای مختلف سال تغییر میکند.
سفر به ماسال در بهار
بهار در ماسال با بارش برف و باران شروع میشود و به مرور معتدل، سرسبز، پرجوانه و شکوفه میشود.
سفر به ماسال در تابستان
تابستان ماسال مثل بقیه مناطق شمال، گرم و مرطوب است اما به دلیل کوهستانی بودن ماسال در مناطق ییلاقی ماسال خنکی هوا بیشتر و رطوبت کمتراست.
سفر به ماسال در پاییز
پاییز ماسال زیبا و رنگارنگ است و از میزان نم هوا کم میشود و هرچه به فصل زمستان نزدیک میشوید دمای هوا سرد و بارندگی بیشتر میشود.
سفر به ماسال در زمستان
آب و هوای ماسال در زمستان سرد و بارش برف و باران زیاد است.
بهترین زمان برای سفر به ماسال
با توضیحاتی که درباره آب و هوای ماسال گفته شد این منطقه مقصدی محبوب برای طبیعتگردی و لذت بردن از مناظر طبیعی در تمامی فصلهاست.
اما بهترین زمان سفر به ماسال، اواسط بهار و اوایل پاییز است.
آداب و رسوم ماسال
مردم ماسال تالشی هستند و آداب و رسوم تالشی دارند.
یکی از رسوم محلی که در ماسال انجام میشود این است که وقتی اولین رعدوبرق سال زده میشود، بزرگترهای خانواده، فرزند کوچکتر را کنار ستون ایوان یا در کنج دیوار خانه، بغل میگیرند، بلند میکنند و با حالت دعا میگویند: «خدایا، نوغان بده». این جمله و دعا برای بیشتر شدن محصولاتشان است.
یکی دیگر از رسوم ماسالی این است که محلی که در آنجا شخصی فوت شده، میشویند و تا ۳ شب چراغ روشن میکنند.
مراسم آشتی کنان یکی دیگر از آداب استقبال ماه مبارک رمضان ماسال و تالش است.
در این مراسم یک ریش سفید و بزرگتر دو نفر که از یکدیگر کدورتی دارند را بدون اطلاع یکدیگر دعوت می کرد و پس از نصیحت کردن، آنها را باهم آشتی می داد.
بام سبز ماسال کجاست؟
یک کیلومتر که از ماسال فاصله بگیرید در ارتفاع منطقه و «بام سبز ماسال» چشماندازی وسیع پیش رویتان قرار میگیرد.
با ایستادن بر فراز بام سبز ماسال منظره شهر ماسال با زمین سبز و کلبههایی با شیروانیهای رنگ به رنگ مقابلتان نقاشی میشود.
و این منظره تا صومعه سرا و مناظری از بندر انزلی ادامه دارد.
درباره سفر به بندر انزلی در مجله جاجیگا بخوانید.
شنبه بازار ماسال کجاست؟
اهالی ماسال محصولات کشاورزی خود را در بازار هفتگی این شهر که روزهای شنبه برپا میشود، میفروشند.
در سفر به ماسال شنبه بازار ماسال را با انواع محصولات تر و تازه باغات و مزارع ماسال از دست ندهید.
فرآوردههای دامی مثل پنیر و کره، انواع ترشیهای محلی و مرباهای خانگی عطر و بوی خاص و متفاوتی به این بازار بخشیدهاند.
شنبه بازار ماسال در خیابان طباطبایی، خیابان طباطبایی یکم، خیابان کارساز قرار دارد.
پارکهای ماسال
پارکهای جنگلی ماسال امکاناتی برای گردشگران دارند. و مسافران در سفر به ماسال میتوانید برای اقامتی کوتاه چادر زده و از طبیعت و هوای فوقالعاده این منطقه لذت ببرید.
پارک ساحلی ماسال
پارک ساحلی ماسال در کنار رودخانه خالکایی قرار دارد یکی از مراکز گردشگری ماسال است و امکاناتی مثل آلاچیق، سرویس بهداشتی و وسایل بازی برای کودکان دارد.
پارک جنگلی ریزه مندان
پارک جنگلی ریزه مندان در ماسال حدود ۲۰۰هکتار وسعت دارد و مقصدی برای گردش در طبیعت و پیک نیک است.
این پارک جنگلی برای محافظت از جنگلهای جلگهای منطقه ماسال ایجاد شده و بخشی از جنگل های هیرکانی است.
تونل سبز رسیدن به ییلاق
ماسال را که به سمت ارتفاعاتش بالا بروید به ییلاقات و مناظر شگفتانگیزش نزدیک میشوید.
مسیر رسیدن به ییلاق قدم گذاشتن در جادهای پیچ در پیچ است که با گذشتن از هر پیچ، تصاویر تازه میشود و قابی از هنرنمایی پیچیدن شاخ و برگ درختان جنگل و رقص مه و پرسه زنی ابرها با همراهی رودخانه خالکایی نمایان میشود.
در این مسیر آرام و بی صدا پیش بروید تا هم تصاویر بینظیر را از دست ندهید و هم صدای خودرو آرامش پرندگان و حیوانات جنگل را برهم نزند.
حالا به صدای آواز پرندگان گوش بدهید و از تنفس هوای معطر جنگل لذت ببرید.
توقف کردن در کنار کلبه و آلاچیقهای اهالی بومی ماسال و نوشیدن یک فنجان چای آتشی و خوردن بلال کبابی لذت مسیر ییلاق را چند برابر میکند.
درباره سفر به سوباتان ییلاق شگفت انگیز تالش در مجله جاجیگا بخوانید.
راهنمای سفر به ییلاقات ماسال
ماسال به ییلاقاتاش به خصوص ییلاق اولسبلنگاه ماسال شهرت دارد.
اولسبلنگاه ماسال
اولسبلنگاه ماسال، زیباترین ییلاق ماسال است که زمین به آسمان میرسد و اقیانوس ابرها را میتوان در ارتفاع هزار و ۴۹۰ متری آن تماشا کرد.
بر فراز این ییلاق، ماسال و تالش در قاب منظرهای سبز در دیدرس قرار میگیرند که تا افق دریا ادامه دارد.
کلمه اولّس بلنگاه به معنای محل روییدن درخت ممرز است.
ممرز درختی بلند بالا است که قدش تا ۲۵ متر هم می رسد و در ارتفاعات بالای ۶۰۰ متر رشد میکند.
اولسبلنگاه ییلاق اهالی ماسال است که با رسیدن فصل بهار، سرمای سخت و طولانی و پر برف را پشت سر میگذارد و بهاری سرسبز پر از دشت گل و باران و مه از راه میرسد.
شکفتن شقایق و رقص پروانهها در دشت گل اولسبلنگاه تماشایی است.
در این منطقه خبری از برق و انشعاب گاز نیست و اهالی در کلبه های چوبی و شیروانیهای حلبی با بخاری هیزمی و آب چشمه و آرامش روزگار میگذرانند.
گوشت و تخم مرغ و لبنیات تازه و میوه و سبزیجات معطر و طبیعی در دکه های کوچک اولسبلانگاه فروخته میشود.
اولسبلنگاه ماسال در ۲۷ کیلومتری غرب ماسال قرار دارد.
اجاره کلبه و ویلا در اولسبلنگاه، تجربه واقعیتری از زندگی روستایی، سادگی و صمیمیت اهالی این منطقه و طبیعت بکر آن به شما هدیه میدهد.
سوچاله
ییلاق سوچاله، در فاصله ۳۰ دقیقه ای از ماسال در جاده ییلاق ماسال به گیلوان بعد از ییلاق اولسبلنگاه و خره دول قرار دارد.
این روستای زیبای ییلاقی در دامنه تپهای جنگلی قرار گرفته.
پس زمینهای خوشرنگ از علفزار سبز با کلبههای چوبی و شیروانی های رنگی، تصویری کارت پستالی از سوچاله ساخته است.
در ساعات مختلف روز به خصوص طلوع و غروب آفتاب، منظره این دهکده بینظیر و تماشایی میشود؛ یک لوکیشن عالی برای عکاسی.
کلمه سوچاله به زبان محلی تالشی به معنی مکانی است که گیاه گلپر و گل خنجری در آن میروید.
خرزنه پشت
از اولسبلنگاه که کمی مسیر سربالایی را بالاتر بروید به دهکده «خرزنه پشت» میرسید؛ یک دشت سبز با چند کلبه چوبی چسبیده به آسمان آبی.
خرزنه به زبان تالشی به معنی خزانه و گنج است.
محلیها تعریف میکنند که قدیمترها در زمینهای روستا یک گنج پیدا شده و به همین مناسبت اسم این روستا را خرزنه گذاشتهاند.
از این دهکده تا جایی که چشم کار میکند دورتا دورتان دشت و کوه و دره سبز است و آسمان آبی با تکههای پنبهای ابر.
پای برق و گاز و اینترنت و موبایل به خرزنه نرسیده و با خیال راحت میشود از جلوهگری طبیعت لذت برد و فکر را رها کرد که بیخیال در سبزی زمین و آبی آسمان پرواز کند.
برای اقامت در اینجا میتوانید با اجاره خانه روستایی در ماسال در خانهی اهالی روستا مهمان شوید و زندگی با بخاری چوب سوز و نوشیدن آب گوارای چشمه را تجربه کنید.
خری پشت
خریپشت ییلاقی در سفر به ماسال است که از فراز آن چشم۲اندازی وسیع از گیلان را در دیدرس قرار دارد.
جنگل، شالیزار، دشت و حتی تالاب انزلی را میتوان در ارتفاعات خری پشت دید.
اسپی دشت
در ییلاق اسپیدشت در سفر به ماسال احتمال دیدن اقیانوس ابر بسیار زیاد است.
عبور اسبهای وحشی رها در دشت سرسبز و مه آلود تصویری خیال انگیز است که در اسپیدشت واقعیت دارد.
تلارگاه
تلارگاه ییلاق زیبای دیگری در ماسال است که آمیزش ابر و جنگل را در این منطقه میتوان دید.
ملومه بند، خندیله پشت سرد و کوهستانی، ییلاق شنبه راه، ییلاق واشیار و ییلاقهای کوچکتری مثل شالما، نسا، خریدول، سیاهدول، گامیشیان، گنذر و لیپا مناطق زیبا و تماشایی ماسال هستند که در هر یک از آنها منظرههایی کمیاب از طبیعت بکر گیلان را میشود دید.
یادبود میرزا کوچک خان جنگلی
روستای گیلوانه در نزدیکی ماسال و کمی بالاتر از اولسبلنگاه است.
سنگ یادبود میرزاکوچک خان در منطقه گیلوانه نصب شده است.
گفته میشود که میرزا کوچک خان در مسیر رسیدن به خلخال بوده که در اثر سرما و کولاک در این منطقه کشته شده است.
اقامت در ماسال
در سفر به ماسال نگران جایی برای ماند نباشید. اقامتگاههای متنوع و زیادی در ماسال هست که به صورت روزانه به مسافران اجاره داده میشود.
اگر قصد اقامت در این منطقه زیبا را دارید با اجاره ویلا شمال و اجاره کلبه سوئیسی در ماسال تجربهای خاص از اقامت در سفر به این منطقه بکر و زیبا را در خاطرههایتان ثبت کنید.
شاندرمن
شاندرمن دهکدهای زیبا و کوهستانی و پوشیده از درختان انبوه درشهرستان ماسال است.
شاید با شنیدن واژه شاندرمن به یاد دهکدهای در اروپای شمالی بیفتید اما در واقع شاندرمن بخشی از شهرستان ماسال است که از نظر سرسبزی و زیبایی چیزی کم از دهکدههای سوییس ندارد.
درباره واژه شاندرمن روایتهای مختلفی هست.
یکی از این روایتها این است که شاندرمن به معنی «با من رفتن» است و دلیل این نامگذاری این بوده که در گذشته منطقه شاندرمن راه عبور کاروانسراهایی به سمت خلخال بوده.
روایت دیگر این است که با وجود زیبایی و طبیعت بینظیری که این منطقه دارد شاهنشین بوده و شاهان برای ییلاق به شاندرمن میآمدند و به اینجا « شاه در من» میگفتند که بعد تبدیل به شاندرمن شده.
جاذبههای طبیعی شاندرمن
به هر حال شاندرمن یک منطقه زیبا است که دارای جاذبههای طبیعی زیادی است.
غار آویشو یک غار طولانی است که تا به حال حدود دوهزار متر از آن کشف شده.
دراین غار که زمین شناسان معتقدند ۷۵ میلیون سال قدمت دارد هفت آبشار و چندین قندیل زیبا میتوان دید.
دیواره سنگی اسب ریسه در شاندرمن اسم یک دیواره در روستای اسب ریسه است که قابلیت خوبی برای سنگ نوردی دارد.
پنجشنبه بازار شاندرمن یک فضای جذاب محلی هم برای خرید محصولات باغی و طبیعی و صنایع دستی این منطقه و هم گشت و گذار از میان بساط دستفروشان و تماشای محصولات تر و تازه و محلی شاندرمن است.
شاندرمن سرزمین آبشارهای زیبا و خروشان است.
آبشار شَتَه میل، آبشارویوَز، آبشار اَلَنزَه، آبشار وزمی، آبشار واشیار، آبشار وزن و آبشار جیره وزن در مسیر رودهای جاری در شاندرمن هستند.
مناظر زیبایی از سقوط جریان آب و رویش گیاه در مسیر ریزش و رطوبت ناشی از آبشارها به وجود آمده.
آبشار جیره وزن در میان کوهستان سبز و جنگلی شاندرمن بعد از روستای حاجی بیجار و در کنار رودخانه مرغک قرار دارد.
این آبشار بیش از ۱۲ متر ارتفاع دارد و بسیار تماشایی است.
برای رسیدن به منظره زیبا و باشکوه آبشارجیره وزن باید بعد از بقعه امامزاده شفیع در مسیر روستای حاجی بیجار دو ساعت باقی مانده مسیر را با راهنمای محلی پیاده روی کرد.
رستوران های جذاب ماسال
در سفر به ماسال اگر اهل رستورانگردی و چشیدن طعم غذاهای محلی گیلان باشید رستورانهای ماسال از شما پذیرایی میکنند.
باغ رستوران سنتی کاج
این رستوران در جاده ماسال قرار دارد و در منویش انواع چلوکباب چنجه، چلوکباب تالشی، چلو کباب ترش، چلوفسنجان، ماهی سفید و دیگر خوراکهای محلی را میتوانید سفارش دهید و در فضای باصفای آن میل کنید.
این رستوران روزهای ۵شنبه جمعه آش دوغ سرو میکند.
رستوران هاراشید
رستوران هاراشید در بام سبز ماسال قرار دارد و انواع غذاهای سنتی ایرانی و محلی را در فضایی باز و با ویویی جذاب و در آلاچیقهای چوبی برای مهمانانش سرو میکند.
چای تازه دم و قلیون و دمنوش هم در رستوران میشود سفارش داد.
رستوران خزر
رستوران خزر در خیابان انقلاب ماسال قرار دارد.
در این رستوران انواع چلوکباب ایرانی و محلی به همراه خورش و خوراکهای ایرانی و محلی مثل باقلا خورش یا باقلاپلو با ماهیچه سرو میشود.
این رستوران به کیفیت و گوشت خوشمزه و تازه کبابهای گوسفندی معروف است.
رستوران یادگار پدر
یادگار پدر در شاندرمن، جنوب شرقی مسجد جامع قرار دارد.
این رستوران در یک خانه سنتی گیلک قرار دارد و غذاهایش در ظروف زیبای سفالی سرو میشود.
در این رستوران علاوه بر غذاهای محلی ایرانی و غذاهای محلی، خوراکهای فرنگی هم سرو میشود.
رستوران هتل فردین معصومی
رستوران فردین معصومی، معروف ترین رستوران ماسال است که در منطقه اولسبلنگاه ماسال قرار دارد.
این رستوران هم از نظر کیفیت غذاها و هم موقعیت و منظره زیبای پیرامونش معروف است.
با مجله جاجیگا با بهترین رستوران های رشت آشنا شوید.
غذای محلی ماسال
غذای محلی یکی از مهمترین عوامل جذب گردشگر به گیلان است.
خوردن غذای محلی در دل طبیعت بکر ماسال لذت سفر به این شهر را چند برابر میکند.
اگه مسافر ماسال هستید خوردن غذای محلی این منطقه را از دست ندهید.
کباب ترش
یکی از غذاهای محلی شمال که در ماسال میتوانید میل کنید، کباب ترش است.
کباب ترش گیلان از ترکیب گوشت گوساله سس ترش انار تهیه میشود و با کته خومشزه شمالی سرو میشود.
شامی
شامی مخصوص گیلان یکی دیگر از غذاهای محلی ماسال است.
در تهیه این شامی از مخلوط گوشت چرخ کرده و سبزیجات که به صورت کتلت در روغن سرخ میشود و درون یک سس غلیظ از رب گوجه فرنگی قرار میدهند، استفاده میشود.
مزه ترش خود را هم مدیون آبغوره یا آب نارنجی است که در آن میریزند.
کال کباب
کال کباب یک مزه کنار غذای ماسال است.
در مواد اولیه کال کباب برخلاف اسمی که دارد خبری از گوشت کبابی نیست، بلکه این غذا از بادمجان کباب شده، گردوی ساییده شده، سیر، رب انار، سبزی محلی و نمک و فلفل تهیه میشود.
درباره همه غذاهای محلی گیلان در مجله جاجیگا بخوانید.
سخن آخر
متاسفانه در سالها اخیر مناطق زیبا و طبیعت بی نظیر ماسال مثل خیلی از مناطق طبیعی زیبا، با حضور گردشگرانی که حریم طبیعت را حفظ نمیکنند با وجود زباله و تخریب لطمه دیده است.
همچنین جذابیت این منطقه باعث شده افراد بی مسئولیت شروع به ساخت و سازهای آسیبزا به حریم طبیعت کنند.
غمانگیزترین تصویری که میشود در این مناظر بکر و بینظیر دید، ساخت و ساز، وجود زباله، شکستن شاخه درختان و زخم زدن بر پیکره طبیعت است.
سخن آخر اینکه:
جان ما به جان طبیعت بند است.
مراقب جانمان باشیم. سفر خوش. :)
ماسال کجاست؟
ماسال شهری در استان سرسبز گیلان و در فاصله ۶۰ کیلومتری شهر تالش است.
بهترین رستوران ماسال کجاست؟
رستوران هاراشید در بام سبز ماسال با انواع غذاهای سنتی ایرانی و محلی یکی از رستوران های خوب ماسال است.
شاندرمن کجاست؟
شاندرمن دهکدهای زیبا و کوهستانی و پوشیده از درختان انبوه درشهرستان ماسال است.
بام سبز ماسال کجاست؟
بام سبز در فاصله یک کیلومتری ماسال در اتفاع قرار دارد. با ایستادن بر فراز بام سبز ماسال منظره شهر ماسال با زمین سبز و کلبههایی با شیروانیهای رنگ به رنگ مقابلتان نقاشی میشود.
به نظرم این یکی از کاملترین و بهترین مطالب نوشته شده در مورد ییلاقات ماساله.🍓❤️
ممنون از شما دوست عزیز
عالی ، و مفید
لذت بردیم از متن همراه با حس طبیعت دوستی شما
توصیه های بجایی بود واقعا
ممنون از اینکه ما رو می خونین